İnanç Yıldızı
Maraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler 10 ilde yıkıma neden oldu. Binlerce insan hayatını kaybetti ve on binlercesi yaralandı. Arama kurtarma çalışmaları devam ediyor.
Depremden etkilenen kentlerden biri olan Diyarbakır’da, kent merkezinde 6’sı ilçe ve köyler olmak üzere toplam 20 bina yıkıldı. Diyarbakır Kenti Koruma ve Dayanışma Platformu’nun açıkladığı verilere göre ilçelerde can kaybı yaşanmazken; Kentte hayatını kaybedenlerin sayısı 256 oldu. 133 kişinin hastaneye kaldırıldığı, 42 kişinin yoğun bakımda olduğu, 768 kişinin taburcu edildiği, toplamda 901 kişinin yaralandığı açıklandı.
YIKILAN BİNALARLA İLGİLİ İNCELEME BAŞLADI
Arama kurtarma çalışmalarının sürdüğü kent merkezinde yıkılan bazı binalarla ilgili olarak kolonların kesildiği tezi ortaya atıldı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, yıkılan binalarla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu. Depremde kısmen yıkılan Diyar Galeria, Diyarbakır’ın ilk alışveriş merkezidir. 1999 yılında inşa edilen Diyar Galleria’nın inşaatını gerçekleştiren Eserler ve Çiftçi Şirketler Grubu adına Murat Eser, “Mimari yapı itibarıyla Türkiye’de bir benzeri yok” dedi.
Depremin ardından üzerine inşa edilen 4 bloktan oluşan evlerin bir bloğu tamamen yıkılırken, yanındaki bloğun bir kısmı yıkıldı. Diğer bloklar da depremde hasar gördü. Yıkılan başka bina yok. Burada yaşanan yıkımın, evlerin altında bulunan dükkânların sütunlarının kesilmesinden kaynaklandığı ileri sürüldü.
KOLON NEDENİYLE KİRALANMAMIŞTIR
Tesislerin kavşağında yer alan Serin 2 apartmanı 2 blok olarak inşa edilmiş ve bir blok deprem sonrası tamamen yıkılmıştır. Akbank’ın depremden önce şubesinin bulunduğu dükkanın sahibinin, kiraya vermek için kolonları kestiği iddia edildi. Ziraat Bankası’nın da daha önce burayı elinde tutmak istediği ancak kolonlar yüzünden vazgeçtiği, ardından dükkan kolonlarının kesildiği iddia edildi.
ASANSÖR İÇİN KOLONLAR HASAR GÖRDÜ
Bağlar’da cezaevinin üst köşesinde yer alan Hisami Apartmanı en az 30 yıllık ve iki blok halinde inşa edilmiş. Sarsıntı sonrası bloklardan biri tamamen çökerken diğeri ayakta duruyor. Arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği bu alanda toplananlar, çöken binanın altındaki dükkanlarda sütunların kesildiğini ve bunun zamanla değiştiğini, asansör yapan bir firmanın sütunlara zarar verdiğini iddia etti. Ortalama 300 kişinin yaşadığı düşünülen yapıda şu ana kadar en az 26’sı hayatta olmak üzere 160’tan fazla kişi çıkarıldı.
BİNA İLE İLGİLİ KARAR VERİLDİ
22 yıldır Hisami Apartmanı’nda yaşayan Fırat Biren’in annesi ve iki erkek kardeşi de enkaz altında. Biren, “93-94 yıllarında sütunların kaybı nedeniyle binanın yıkılması kararı alınmış, ardından birilerine verilen arpadan dolayı sütunlar desteklenip millete satılmıştır. Satıştan 20 yıl sonra ‘kolonlar arasına asansör boşluğu yapacağız’ adı altında kolonlar yıkıldı. Bir buçuk ay sonra bu depremde yerle bir oldu. Kolonların hiç birinde kalıpçıların çok iyi bildiği 12 adet kullanılmamış, 18 adet kullanılmamış, tüm kullanılmış demirler 8, 9 adettir” dedi.
‘ACIMIZ BÜYÜK’
Bu yapının 120’den fazla kişinin mezarı olduğunu söyleyen Biren, “Burası çoğu insanı annesiz, kardeşiz bıraktı. Acımız büyük, bekliyoruz. Geceleri burada akrabaları olan insanlar soğuktan nereye gideceklerini bilemiyorlar. Belediyenin araçları dün gece (8 Şubat) çoktan geldi. Burası tamamen harabe halinde. İnsanlar zaten yorgun. Ne yaşıyoruz ne de varız. Yani kendi çocuklarımızı bile göremiyoruz, isteyemiyoruz. Söyleyecek başka bir şeyim yok” dedi.
YÜKLENİCİ FIRSAT VERDİ
Ali İstek Bekiroğulları, 93 yılında Hisami Apartmanı’na yerleştiğini ve 16 yıl burada yaşadığını söyledi. Bekiroğulları, konutu alırken müteahhitin inşaatı yarım bırakıp kaçtığını belirterek, 5 bin TL harcayarak eve girdiğini sözlerine ekledi. Bekiroğulları, belediye yetkililerinin o dönemde konuta girmelerine izin vermediğini belirterek, “Daha sonra kalkıp altınları beslemek için sütunlar yaptık. 4 civarında bir çevre yaptık. 18-20 tane daha birer metre arayla çevre yaptık. Binaya o şekilde girdik ama bina çürük olduğu için o zaman bile onaylanmadı, biliyorduk. Ama ne, biz fakirdik, fakiriz diyerek binaya girdik. İşte böyle” dedi.
IMO: ŞİMDİ DOĞRULAYAMIYORUZ
Konuyla ilgili gazeteye konuşan İnşaat Mühendisleri Odası (IMO) Diyarbakır Şube Başkanı Mahsun Çiya Korkmaz, kesilen kolanlarla ilgili herhangi bir teyide ulaşamadıklarını belirterek, “Kolonların kesildiğine dair çok önemli bir iddia var. bodrumda, özellikle Diyar Galeria’da kesildi. Bunu şu anda teyit edebiliriz ama belediyeden. Şikayet edilmiş mi yapılmamış mı ama belediyeden öğrenebiliriz. Resmi bir işlem yapılmadıysa bu saatten sonra bir tespit yapmak çok zor. Şu anda belediye kapalı olduğu için bunu teyit edemedik. Ancak özellikle altında dükkan bulunan binalarda sütunların esnaf tarafından kesildiğine dair söylentileri de duyduk.
‘PARADAN BAZI ŞEYLER ALINABİLİR’
Korkmaz, cezaevinin üst köşesinde yıkılan binayla ilgili olarak, “Bina daha sonra yeniden açıldıysa, buradaki asıl sorumluluk artık müteahhitte oluyor ve ilgili idari birimin sorumluluğuna giriyor. İlgili idari birim böyle bir şeyin altına kolay kolay imza atmaz. Ama elbette para karşılığında da bazı şeyler yapılabilir. Bir suçlamada bulunmak için henüz çok erken. İnşaat Mühendisleri Odası olarak bunu önümüzdeki günlerde teyit edeceğiz.”
‘DİYARBAKIR’DA KONTROLÜ YAPILAN BİNALARIN YÜZDE 90’INDA SORUN YOK’
Diyarbakır’daki binaların deprem sonrası durumu hakkında yaptıkları ön izlenimi de aktaran Korkmaz, “Özellikle 2010 ve sonrası yapı denetim kanunundan sonra bunu alan binaların yüzde 90’ına yük gözükmüyor. hizmet. Ancak detaylı bir analiz yapılmadı. Mühendislik hizmetlerinden yararlanan yapılarımızda rastgele bir yük yoktur. Dolayısıyla Kayapınar bölgesinde yaşayan insanlarımızın konutları konusunda paniğe kapılmasına gerek yoktur. 2010 öncesi yapılar için durum böyle değil. Çok eski yapılar arasında daha önce sarsıntıdan etkilenmiş ve hasar görmüş yapılar da var. Çevrelerinde zor olan yapı depremden etkilenmeden deprem öncesi de sıkıntı olabilir. Ancak ilk 15 gün şiddetli artçı sarsıntılar çok fazladır. Bu nedenle halkımızın önlem olarak uzman görüşü alınarak evlerine girmesi daha doğru olacaktır.”
